Namiastki herbaty i kawy
Namiastki są to produkty, które posiadają tylko niektóre właściwości (np. barwę) produktów zastępowanych. Używa się ich albo ze względów zdrowotnych (chorzy na serce powinni unikać picia naturalnej kawy i herbaty) albo dlatego, że są tańsze.
Namiastki herbaty produkuje się w Polsce wyłącznie z pierwszego powodu. Wyrabia się je z owoców i warzyw. Napój owocowy składa się np. z 35% cykorii, 35% dzikiej ąruszki, 10% kwaśnych jabłek, około 20% jarzębiny i 0,1 esencji owocowej. Całą tę masę rozdrabnia się, miesza, lekko prasuje i pakuje w torebki papierowe z wewnętrzną wkładką. Zawartość wilgoci w masie nie powinna przekraczać 6%.
Namiastki kawy używane są w Polsce przede wszystkim ze względu na ich taniość. Wyrabia się je z produktów zawierających, podobnie jak kawa prawdziwa, spore ilości białka, tłuszczu i cukru, a więc z nasion zbóż, z niektórych owoców i warzyw oraz z orzechów i żołędzi. Znane są u nas dwa zasadnicze rodzaje namiastek kawy: zbożowa i słodowa. Kawę zbożową wyrabia się z żyta, jęczmienia, suszonych buraków i cykorii. Liczne gatunki tej kawy różnią się między sobą doborem oraz proporcją dodatków, np. grochu, soi, żołędzi, suszonych owoców itd. Do lepszych gatunków używa się także dodatku kawy naturalnej, albo też kawę zbożową pali się w naczyniach używanych uprzednio w tym samym celu dla kawy ziarnistej, przez co namiastka uzyskuje jej zapach. Kawę słodową otrzymuje się przez uprażenie jęczmienia słodowego z glazurą z syropu ziemniaczanego i szelaku (rodzaj żywicy z drzew podzwrotnikowych).
Kawa zbożowa posiada ponad 50% substancji rozpuszczalnych (a mieszanka z cukrem 75%), podczas gdy kawa w gorszym gatunku tylko ponad 42%. Zawartość wody w kawie zbożowej wynosi najwyżej 12%, w słodowej 8%, zaś w zbożowej z cukrem 6%.
Namiastki kawy pakuje się do sprzedaży detalicznej w torebki po 250 lub 500 g albo w kartoniki o zawartości 100, 200 i 500 g. Przechowywać je należy w pomieszczeniach suchych i przewiewnych o stałej temperaturze około 20°C. Przechowywać je można około 1 roku.